Czarnuszka siewna (Nigella sativa) jest rośliną jednoroczną o białych lub niebieskich kwiatach i delikatnych pierzastych listkach. Ta niewielka, choć jeśli jej się dokładnie przyjrzeć, śliczna roślinka kryje w sobie wielką moc. Jako pierwsi poznali się na niej starożytni Egipcjanie, którzy używali jej jako przyprawy, leku i kosmetyku. Wspominają ją Biblia i Talmud, co musi robić wrażenie i co dowodzi zarazem, jak wielkim cieszyła się poważaniem w oczach ludzi z tamtej epoki.
Czarnuszka, bo rodzi czarne jak węgiel nasiona
Czarnuszka siewna w stanie naturalnym występuje w Iraku i niektórych krajach w basenie Morza Śródziemnego. W Polsce jest uprawiana, również na skalę przemysłową, tyle że na niewielką skalę. Surowcem są nasiona czarnuszki, które w miarę dojrzewania stają się czarne, stąd zresztą pochodzi polska nazwa tej rośliny. Jeszcze do niedawna pieczywo z czarnuszką oferowała każda szanująca się piekarnia, dziś tak już nie jest. Doprawdy, trzeba się nieźle nachodzić, żeby znaleźć chleb czy bułkę z czarnuszką. Szkoda!
Co zawierają nasionka czarnuszki i na co pomagają?
Czarnuszka siewna dziś jest przedmiotem licznych badań. Może i nie „lekiem na wszystkie choroby oprócz śmierci”, jak podobno mawiał o niej Mahomet, ale w czarnych jak węgiel kanciastych nasionkach czarnuszki znaleziono wiele cennych dla zdrowia związków. Przede wszystkim są to zdrowe tłuszcze, deficytowe w przeciętnej diecie, których roli dla zdrowia nie da się przecenić. A jako że nasiona czarnuszki są w połowie tłuszczem, tłoczy się z nich wartościowy olej.
Nasiona czarnuszki wywierają korzystny wpływ na pracę układu odpornościowego. Zwiększają produkcję żółci, działają moczopędnie, przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo, przeciwzapalnie i obniżają poziom cukru we krwi. Wraz z nasionami kopru, kminku i anyżu zaleca się je matkom karmiącym. Zewnętrznie napary stosuje się w niektórych chorobach skóry, w tym w atopowym zapaleniu skóry, grzybicy i trądziku. Olej z czarnuszki jest doskonałym kosmetykiem. Przyjmowany wewnętrznie wzmacnia włosy i paznokcie.
Czarnuszka w ogródku
Czarnuszkę można i warto posiać ogródku. Najlepiej zrobić to na przełomie marca i kwietnia. Nasiona sieje się płytko wprost do gruntu w rzędy co 40 cm i przykrywa lekko glebą. Z uwagi na powolny wzrost, czarnuszka wymaga starannego odchwaszczania. Nasiona, które znajdują się w mieszkach, zaczynają brunatnieć pod koniec sierpnia, a we wrześniu są już gotowe do zbioru. Mieszki suszy się, po czym rozkrusza, wydobywając z nich czarne nasionka.
Nasiona czarnuszki mają korzenny przypominający nieco gałkę muszkatołową. Dodaje się je jako przyprawę do serów i tłustych mięs, a także posypuje nią chleb, bułki i paszteciki. Stanowią dobre zastępstwo dla czarnego pieprzu w diecie wykluczającej ostre przyprawy. Listki czarnuszki są jadalne i są bardzo dobrym źródłem witaminy C.
