W ostatnim czasie popularność zyskuje nowy rodzaj terenów zielonych – łąki kwietnie. To niezwykle ciekawa alternatywa wobec trawników, które do niedawna dominowały w naszym krajobrazie. Decydują się na nie zarówno osoby, które nie maja wiele czasu na pielęgnacje przydomowych terenów zielonych, jak i organizacje i samorządy, dbające o środowisko naturalne.
Łąka kwietna wieloletnia – trawnik dla osób zabieganych
Łąka kwietna wieloletnia to przede wszystkim świetna opcja dla tych wszystkich właścicieli nieruchomości, którzy z różnych względów nie mają wystarczająco wiele czasu na systematyczną pielęgnację trawnika. Warto zdawać sobie sprawę z faktu, że ten ostatni wymaga sporego zaangażowania naszej uwagi, zarówno podczas zakładania, jak i późniejszych zabiegów, związanych z utrzymaniem. Trawnik, który nie jest systematycznie koszony, zarasta w szybkim tempie, tracąc większość swoich walorów estetycznych. Trzeba brać również pod uwagę czas, który zostanie poświęcony na jego nawożenie i podlewanie, jak również związane z tym koszty: paliwo do kosiarki, jej konserwacje i naprawy, związane z częstym użytkowaniem, opłaty za wodę, zakup nawozu i środków ochrony roślin – to wszystko nie pozostaje bez wpływu na finanse właściciela nieruchomości.
W tym kontekście łąka kwietna wieloletnia może być ciekawą alternatywą. Koszt nasion, potrzebnych do jej założenia oraz ewentualnych prac, związanych z początkowym stadium jej funkcjonowania, to w zasadzie wszystkie nakłady, potrzebne do stworzenia tego typu zbiorowiska roślinnego. Działania, związane z koszeniem są w tym wypadku ograniczone do minimum: w zależności od typu łąki można je przeprowadzić raz lub dwa razy w roku. Częstsze prace pielęgnacyjne potrzebne są jedynie wówczas, gdy chcemy poradzić sobie z występującymi na naszym terenie chwastami. Problemy tego typu mogą się pojawić zwłaszcza w pierwszym roku funkcjonowania łąki, a sposobem na nie może być kilkukrotne przycięcie roślin na wysokość 10-15 centymetrów. Na mniejszych obszarach możliwe jest również usuniecie ich w sposób mechaniczny.
Nie ma natomiast potrzeby wysiewu dodatkowych nasion lub przeprowadzania intensywnego nawożenia terenów zielonych tego typu. Łąka kwietna wieloletnia z powodzeniem odnawia się bez jakiejkolwiek ingerencji ze strony człowieka: rośliny, które wchodzą w skład jej barwnego kobierca, wysiewają po kwitnieniu swoje nasiona, uzupełniając ewentualne ubytki. Nawożenie łąki tego typu jest nie tyle niepotrzebne, ile wręcz bardzo często niewskazane. Większość z roślin, wchodzących w jej skład, jest przystosowana do funkcjonowania na glebach mało zasobnych w składniki odżywcze, więc dodatkowa ich dawka może być szkodliwa dla stanu tej zbiorowości roślinnej.
Nie jest również potrzebne nawadnianie łąk kwietnych. Wyjątek stanowić może okres tuż po wysiewie nasion, lecz nawet wówczas ma ono charakter jednorazowy. Jak więc widać – łąka kwietna wieloletnia jest świetnym rozwiązaniem dla osób, które nie są w stanie przeznaczyć długich godzin na prace pielęgnacyjne.
Łąka kwietna wieloletnia jako sposób na wysychanie gleby
W porównaniu do roślin, występujących w naszych trawnikach, kwiaty i rośliny łąkowe maja znacznie głębszy (nawet dwudziestopięciokrotnie) i bardziej skomplikowany system korzeniowy. Dzięki temu możliwe jest uzyskanie kilku efektów.
Przede wszystkim, jak już wspominano, takie zbiorowiska roślinne świetnie radzą sobie bez podlewania. Oszczędność wody to rzecz jasna świetny argument dla osób o proekologicznym nastawieniu, warto zwrócić jednak uwagę również na to, że oznacza to realne oszczędności dla naszych portfeli.
Jednocześnie łąki kwietne, zwłaszcza te wieloletnie, magazynują wilgoć w swoich systemach korzeniowych, pozytywnie wpływając na bilans wodny terenów, na których funkcjonują. Wysoki poziom retencji wody powoduje również, że taki typ roślinności ogranicza ryzyko występowania podtopień w najbliższej okolicy – woda, która błyskawicznie spływa z terenów uszczelnionych oraz bardzo szybko przenika przez zwykłe trawniki, jest skutecznie zatrzymywana na terenach łąkowych.
Łąka kwietna jako ekosystem
Łąka kwietna wieloletnia to środowisko życia nie tylko dla wielu roślin, lecz również prawdziwa błogosławieństwo dla licznych gatunków pożytecznych owadów zapylających. Jest terenem, gdzie zbierają one potrzebne dla funkcjonowania składki odżywcze oraz miejscem, gdzie wiele z nich zamieszkuje. Nie tylko zresztą owady znajdą swój dom w tym środowisku. Łąki tego typu w kolejnych latach swojego funkcjonowania mogą stać się miejscem życia niewielkich płazów, jaszczurek czy drobnych ssaków.
Ich funkcjonowanie wspiera również odbudowę bioróżnorodności. Na łąkach kwietnych znajdą miejsce gatunki, występujące dawniej jako chwasty w uprawach. Do roślin takich należą przykładowo:
- maki polne,
- dziewanna,
- chaber bławatek,
- ostróżeczka polna,
- krwawnik.
Ich występowanie na łąkach, tworzonych współcześnie przez człowieka, pomaga zachować różnorodność gatunkową środowiska, bowiem w wielu wypadkach mamy obecnie do czynienia ze stopniowym zmniejszaniem się zasięgów występowania roślin tego typu. Jest to związane z coraz silniejszą presją na wydajność rolnictwa i zwalczaniem roślin, uznawanych za chwasty, na polach uprawnych.
Łąki kwietne a mikroklimat i zanieczyszczenia
Łąki kwietne, zakładane obecnie w wielu aglomeracjach, mają za zadanie między innymi wpływać na klimat w mieście. Wielkie powierzchnie, wybrukowane lub pokryte asfaltem, bardzo szybko nagrzewają się w miesiącach letnich. Zastąpienie ich często koszonymi trawnikami nie przynosi znaczącej poprawy. Nieco inaczej jest w przypadku łąk kwietnych. Rośliny, które na nich rosną, są znaczeni wyższe niż w przypadku intensywnie przycinanych trawników, przez co skutecznie zacieniają powierzchnię gruntu. W połączeniu z opisaną już retencyjną powoduje to, że zgromadzone na terenie łąki wody opadowe odparowują stosunkowo wolno, co prowadzi do obniżenia temperatury otoczenia.
Wysokie rośliny, charakterystyczne dla łąk kwietnych, są też świetnym, naturalnym sposobem poprawy jakości miejskiego powietrza. Wyłapują one z powodzeniem znajdujące się w atmosferze pyły, przyczyniając się do oczyszczania jej ze składników szkodliwych dla zdrowia ludzkiego. Podobnie działają systemy korzeniowe roślin, rosnących na łąkach tego typu. Tworzą one skomplikowany i sięgający bardzo głęboko układ, przyczyniający się do filtrowania wód opadowych, przenikających do gleby.
Łąka kwietna wieloletnia wpływa w jeszcze jeden sposób na ograniczenie zanieczyszczeń, trafiających do środowiska. Nieco wcześniej była już mowa o niskich kosztach obsługi, związanej z ograniczeniem koniecznych w przypadku tego typu zbiorowisk roślinnych prac pielęgnacyjnych. Ma to również swoje odbicie na gruncie ekologii: mniejsze potrzeby, związane z koszeniem, oznaczają mniejsza ilość spalin, trafiających do atmosfery w związku z tym działaniem; niskie potrzeby w zakresie ochrony przed chwastami to z kolei sposób na ograniczenie oddziaływania na środowisko stosowanych do tego herbicydów.
