Storczyki kojarzą się głównie z bogactwem tropikalnych gatunków i odmian uprawnych, o ogromnych, kolorowych kwiatach, które przysiadły na bezlistnej łodydze, niczym motyle. Tymczasem eleganckie orchidee, choć rzeczywiście najlepiej czują się w wilgotnych tropikach, występują na całym świecie, poza Antarktydą. Również w Polsce rośnie ich wiele, na rozproszonych stanowiskach, a ich reprezentacja w naszym kraju liczy sobie aż 54 gatunki. Wśród nich nasz dzisiejszy bohater – storczyk błotny. Rzadki, a według Czerwonej Księgi Roślin i Grzybów Polski, wymierający i krytycznie zagrożony, co dało mu kategorię E już w roku 2006. Od tamtej pory sytuacja nie uległa poprawie.
Barwny mieszkaniec trzcinowisk i torfowisk.
Polska nazwa gatunkowa – storczyk błotny, wyraźnie wskazuje, jakie siedliska preferuje ta roślina. Podczas gdy wielu innych przedstawicieli flory nie zniosłoby ciągłego zalania korzeni, on czuje się na terenach podmokłych, jak ryba w wodzie, nomen omen. Bywa towarzyszek trzcin, pałek wodnych, spotkać można go również na torfowiskach. Kiedyś występował również na zalewanych okresowo i podmokłych łąkach, niestety ekspansywne ich użytkowanie i kilkukrotne, w czasie sezonu wegetacyjnego koszenie, zniszczyło bioróżnorodność, skutecznie eliminując gatunki wrażliwe. W tym i wymagającego storczyka błotnego. Ustąpił on miejsca gatunkom bardziej ekspansywnym, a przez to i pospolitym. Wytrwali botanicy amatorzy mogą szukać kwitnących roślin w maju i czerwcu na terenie Wielkopolski, Pobrzeża Szczecińskiego, Pojezierza Myśliborskiego, a także w centralnej Polsce. Tak odnotowano jego obecność na rozproszonych stanowiskach pradoliny warszawsko-berlińskiej.
Trudy życia storczyka.
Te same cechy, które sprawiają, że pobratymcy storczyka błotnego wręcz panoszą się w tropikalnych lasach deszczowych, sprawiły, że on sam, w mocno zmieniającym się, antropomorficznym krajobrazie, traci zdolność przetrwania. Skomplikowana sieć biologicznej współzależności, jaką tka wokół siebie, wymaga obecności nie tylko odpowiedniego poziomu wilgoci w glebie, a co do tej ma bardzo wygórowane wymagania, ale także obecności grzybów mikoryzowych, które umożliwiają kiełkowanie nasionom. Tymczasem zabójcze dla tej wodolubnej rośliny są nie tylko powszechne melioracje, czy prostowanie rzek, co sprawia, że ich nabrzeża z bogatych, naturalnych siedlisk stają się niemal martwymi, rolniczymi monokulturami, ale także brak dbałości o podmokłe łąki. Te, jako bezużyteczne dla wypasu często zostają porzucone i stopniowo zarastają krzewami, potem drzewami, eliminując rośliny niższych pięter. Nie bez znaczenia jest też usuwanie trzcinowisk, żeby ułatwić dostęp do jezior, czy rzek, które w sezonie letnim służą rekreacji mieszkańców i turystów.
Przy tylu przeszkodach, jakie w walce o przetrwanie bioróżnorodności i gatunków bardziej wrażliwych, stawia człowiek, tym bardziej cenne wydają się informacje z Wielkopolski, gdzie storczyk błotny, wydaje się odradzać na zalewanych, nadwarciańskich łąkach.
