Stapelia (Stapelia)

Jesteśmy świadkami niesamowitego zróżnicowania roślin, które zdobią nasze wnętrza. Wśród nich wyróżnia się Stapelia, rodzaj roślin należących do rodziny Apocynaceae. Ta grupa liczy sobie ponad 39 gatunków i pochodzi z południowej Afryki. Stapelia to sukulenty, które charakteryzują się grube, sztywne i kanciaste łodygi o kolorze zielonym, czerwonym lub szarawym.

Wyjątkowym elementem tych roślin są ich oryginalne i gwiazdkowate kwiaty, które przyjmują kształty od beżowych i czerwonych, aż po żółte i fioletowe o średnicy od 0,6 do 40 cm! Jednak to nie wszystko, co wyróżnia Stapelie. Kwiaty te wydzielają nieprzyjemny zapach, który przyciąga muchy i zapewnia im odpowiednie zapylanie.

Stapelia to nie tylko rośliny dekoracyjne. Wybrane odmiany mają również właściwości lecznicze, takie jak działanie przeciwzapalne i przeciwreumatyczne. Warto zaznaczyć, że te rośliny nie należą do wymagających i doskonale sprawdzają się jako rośliny doniczkowe, zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz domu.

Wymagania i uprawa stapelii

Rosnące rośliny wewnętrzne to wspaniały sposób na wprowadzenie przyjemnej zieleni do naszego domu lub biura. Jednym z popularnych wyborów w tej kategorii są rośliny z rodzaju Stapelia. Chociaż niektóre mogą wymagać trochę wysiłku, ogólnie rzecz biorąc, są to rośliny łatwe w uprawie i pielęgnacji.

Aby zapewnić właściwe warunki rozwoju roślin z rodzaju Stapelia, należy wziąć pod uwagę następujące czynniki:

• Podłoże: Stapelia preferuje glebę o dobrej przepuszczalności, np. mieszankę piasku i żwiru wzbogaconą kompostem. Zapewni to odpowiednie drenaż, co jest kluczowe dla zdrowego wzrostu rośliny.
• Oświetlenie: Rośliny Stapelia potrzebują jasnego, pośredniego światła, najlepiej w miejscu częściowo zacienionym. Unikaj bezpośredniego nasłonecznienia, ponieważ może to spowodować uszkodzenie rośliny.
• Temperatura: Stapelia dobrze rośnie w temperaturach między 15°C a 25°C latem i 10°C a 15°C zimą. Należy unikać skrajnie niskich temperatur, które mogą zaszkodzić roślinie.
• Podlewanie: Rośliny Stapelia powinny być podlewane umiarkowanie, pozwalając glebie lekko przeschnąć między podlewaniami. Należy unikać nadmiernego podlewania, które może prowadzić do gnicia korzeni.
• Nawożenie: Rośliny Stapelia nie wymagają regularnego nawożenia, ale mogą skorzystać z od czasu do czasu dokarmiania specjalistycznym nawozem dla kaktusów i sukulentów w sezonie wzrostu.

Aby rozmnożyć rośliny z rodzaju Stapelia, można zastosować dwa główne sposoby:

1. Odczepianie pędów: Można odczepić zdrowe, dojrzałe pędy i pozwolić im wyschnąć przed posadzeniem w dobrze drenującym podłożu. To efektywna metoda rozmnażania wielu sukulentów, w tym roślin z rodzaju Stapelia.
2. Siew nasion: Nasiona można wysiewać w mieszance piasku i ziemi. Należy utrzymywać wilgotność podłoża do czasu ich kiełkowania.

Kiedy uprawiamy rośliny Stapelia wewnątrz, ważne jest, aby umieścić je w dobrze oświetlonym miejscu, z dala od bezpośredniego światła słonecznego. Rośliny te dobrze znoszą suche powietrze, dlatego nie wymagają wysokiej wilgotności.

Regularna kontrola roślin jest zalecana w celu wykrycia i zwalczania szkodników, takich jak mszyce i roztocza, które mogą wpływać na zdrowie rośliny.

Zastosowanie stapelii

Rosliny do wnętrz Stapelia są powszechnie stosowane jako rośliny dekoracyjne w domach, biurach i ogrodach. Ich unikalne i kolorowe kwiaty stanowią atrakcyjne dodatki do każdej przestrzeni. Rosliny Stapelia są również popularnym wyborem do skalnych ogrodów i ogrodów xerofitycznych ze względu na ich zdolność do przetrwania w suchych warunkach.

Niektóre gatunki roślin Stapelia były wykorzystywane w medycynie tradycyjnej ze względu na swoje właściwości przeciwzapalne i przeciwbólowe. Łodygi i liście niektórych gatunków zawierają związki, które wykazują korzystne działanie dla zdrowia. Rosliny Stapelia znane są również z przyciągania much swoim nieprzyjemnym zapachem, co pomaga w procesie zapylania. W swoim naturalnym środowisku gatunki Stapelia służą jako rośliny żywicielskie dla larw motyli, takich jak Danaus chrysippus.

Rosliny Stapelia są cenione ze względu na swoje niskie wymagania pielęgnacyjne i zdolność do tolerowania zaniedbań. Niektóre popularne odmiany Stapelia to m.in. Stapelia gigantea, znana jako gigantyczny kwiat padlinowy, oraz Stapelia leendertziae, która ma kwiaty przypominające pająki. Rośliny Stapelia są często uprawiane przez miłośników roślin i można je znaleźć w ogrodach botanicznych i kolekcjach na całym świecie.

Wybrane gatunki i odmiany

Ze względu na różnorodne i ciekawie ubarwione kwiaty, największą popularnością w uprawie cieszą się min. takie gatunki jak:

• s. variegata (obecnie orbea variegata)
• s. gigantea (jej kwiaty mogą osiągać aż 41 cm średnicy!)
• s. leendertziae (np. odm. 'Cristata’)
• s. grandiflora
• s. flavopurpurea
• s. parvula
• s. erectiflora